Reakcję Kościoła w krajach anglosaskich przedstawiła dr Monica APPLEWHITE z USA, omawiając zarówno wymiar ludzki jak i strukturalny. Jej wystąpienie było analizą badań historycznych i najnowszych dotyczących przypadków molestowania seksualnego w kościele katolickim w tych krajach.
Pokazała historię zjawiska z perspektywy świeckiej od lat 30. ubiegłego stulecia aż do pierwszej dekady XXI stulecia. Przeanalizowała też historyczne doniesienia i raporty w Irlandii, Stanach Zjednoczonych i innych krajach anglojęzycznych. Zwróciła m. in. uwagę na ogromną szczegółowość raportów irlandzkich, utrudniającą niejednokrotnie ustalenie planu działania.
Odmienna sytuacja jest w USA w związku z pozwami z tytułu odpowiedzialności cywilnej i pojawiającą się jako efekt tego zjawiska postawę wyczekującą po stronie kościelnej. Przygotowane w USA raporty zawierały dane zbiorcze i niewiele szczegółów, co spowodowało o ofiar poczucie braku zamknięcia tematu. Dr Applewhite pokazała różnice w podejściu do problemu w Wielkiej Brytanii, Nowej Zelandii, Kanadzie i Australii.
Dr Applewhite zauważyła, że przerażające szczegóły mogą powodować wtórną traumę i paraliż emocjonalny. Bezzasadne ataki i niedokładne szczegóły stwarzają poczucie niesprawiedliwości i w konsekwencji powodują brak działania. Medialne informacje stwarzają poczucie braku sensu i rozpaczy. Skupienie mediów na sensacyjnych wymiarach zjawiska ogranicza jego głębsze zrozumienie. Proces przetwarzania kończy się wraz z reakcją emocjonalną i utrudnia opracowywanie planów działania. Brak przywództwa organizacyjnego może pozostawić w cieniu dyskusję o wnioskach i zaleceniach, stąd konieczne są zdecydowane decyzje ze strony przełożonych kościelnych. Zaproponowała zastosowanie teorii uczenia się: przyswojenie informacji, przetworzenie (refleksja), wykorzystanie informacji (rezultaty).
Przedstawione zostały następujące kluczowe wnioski z amerykańskich raportów:
- W ciągu 52 lat, 4 392 księży dopuściło się molestowania małoletnich. To ok. 4% wszystkich duchownych w USA.
- 10 667 osób zgłosiło przypadki nadużyć. Większość z nich (ok. 90%) zostało zgłoszonych w okresie między latami 90. XX w. a 2002 r.
- 56% duchownych oskarżonych o molestowanie seksualne posiadało tylko jeden zarzut przeciwko sobie. Odsetek pojedynczych zarzutów o popełnienie przestępstwa utrzymywał się na tym samym poziomie przez okres od lat 50. XX w. do 2002 r. Średnia wieku dla pierwszego zgłaszanego przestępstwa – 41 lat.
- 137 „notorycznych sprawców” wykorzystywało seksualnie około 2 600 ofiar. Większość tych przestępstw miała miejsce w latach 70. i na początku lat 80. XX w. Średnia wieku wśród notorycznych sprawców (więcej niż 10 ofiar) dla pierwszego zgłaszanego przestępstwa – 30 lat.
Na koniec dr Applewhite zgłosiła szereg propozycji i wniosków:
- Odróżniajmy rzeczy, które mogą być zmienione od tych, których zmienić nie można
- Zmieniajmy siebie wyciągając wnioski z tego, co spotkało ofiary
- Jeśli nasze zachowanie wobec sprawcy jest nieobiektywne, współpracujmy z innymi
- Wprowadzajmy zmiany od wewnątrz – zanim zostaną one wymuszone przez zewnętrzną interwencję
- Oddzielajmy kwestie organizacyjne od duchowych
- Bądźmy odważni w podejmowaniu działań, które są odmienne od działań wcześniejszych przywódców – świat się zmienia
- Uwzględniajmy perspektywę historyczną i długoterminową od samego początku
- Zdobywajmy informacje w trakcie całego procesu – uczymy się każdego dnia