Prewencja osób z niepełnosprawnością
Poradniki
W ramach działań prewencyjnych i edukacyjnych Centrum Ochrony Dziecka z Krakowa przygotowało praktyczne poradniki zatytułowane „NIEdostępne – NIEdogodne – NIEdyskretne” stanowią cenne źródło wiedzy, która pomoże chronić dorosłych i dzieci z niepełnosprawnością intelektualną przed wykorzystaniem seksualnym. Opracowania skierowane są do rodziców, opiekunów i wolontariuszy pracujących z osobami z niepełnosprawnością.
Poradnik ogólny: NIEdostępne – NIEdogodne – NIEdyskretne. Jak chronić dzieci i dorosłych z niepełnosprawnością intelektualną przed przemocą seksualną.
Poradnik ogólny
Poradnik dla rodziców: NIEdostępne – NIEdogodne – NIEdyskretne. Jak chronić dzieci i dorosłych z niepełnosprawnością intelektualną przed przemocą seksualną.
Poradnik dla rodziców
Szkolenia skierowane do rodziców, opiekunów osób z nipełnosprawnością
Szkolenie mogą prowadzić osoby o przygotowaniu psychologicznym, pedagogicznym, znający specyfikę pracy z osobami z niepełnosprawnością i posiadający wiedzę z zakresu seksualności człowieka oraz problematyki wykorzystania seksualnego osób zależnych. Szkolenie może być prowadzone w ramach zadań instytucji zajmujących się osobami z niepełnosprawnością jako element współpracy z rodzinami.
Prezentacja dotyczy powyższego scenariusza szkolenia
Szkolenia skierowane do pracowników różnych instytucji pomocowych
Scenariusz ten został pomyślany jako propozycja tego, jak wykorzystać zawarte w poradniku treści, urozmaicając je ćwiczeniami aktywizującymi uczestników szkolenia. Jest to projekt spotkań warsztatowych mających na celu zapoznanie uczestników z podstawową wiedzą na temat seksualności osób z niepełnosprawnością, rozpoznawania czynników ryzyka i czynników, które chronią przed wykorzystaniem seksualnym. Zawiera też wskazówki, jak zapewnić dziecku/podopiecznemu bezpieczne środowisko rozwoju, jakie zachowania osoby z niepełnosprawnością powinny zaniepokoić, jak zareagować, gdzie szukać pomocy w przypadku podejrzenia wykorzystania seksualnego.
Prezentacja dotyczy powyższego scenariusza szkolenia
Szkolenia skierowane do wolontariuszy, animatorów grup duszpasterskich
Wydaje się, że są dwie grupy czy dwa typy wolontariuszy: okazjonalni, wykonujący wolontariat np. na turnusach, koloniach, wyjazdach, dla których kilkudniowy wolontariat to epizod. Podejście uproszczone wydaje się wtedy uzasadnionym sposobem prezentacji tego materiału. Stali, długoterminowi wolontariusze nie tylko są ludźmi, w których warto inwestować, organizując szkolenie, ale zwyczajnie będą też mieli więcej czasu na przyswojenie i wprowadzenie w życie dużej ilości wiedzy zawartej poniżej. Takie wyczerpujące podejście stawia ich niemal na równi z profesjonalistami. Zachęcamy więc do rozważenia, czy nie przygotować dla nich prezentacji stworzonej dla pracowników instytucji opiekuńczych.
Prezentacja dotyczy powyższego scenariusza szkolenia
Zjawisko krzywdzenia przez opiekunów – w tym rodziców i krewnych – oraz przez innych dorosłych mających do nich dostęp zdarza się około 2–3 razy częściej w odniesieniu do dzieci i dorosłych z niepełnosprawnością, zwłaszcza intelektualną, niż dzieci zdrowych i umysłowo sprawnych. Pilną potrzebą jest zatem wyposażenie rodziców, opiekunów, wychowawców i wolontariuszy w wiedzę, która pomoże chronić dorosłych i dzieci z niepełnosprawnością intelektualną.
Ze względu na złożoność problematyki oraz brak łatwo dostępnych materiałów informacyjnych i szkoleniowych Centrum Ochrony Dziecka z Krakowa podjęło się realizacji projektu prewencji wykorzystywania seksualnego osób niepełnosprawnych. Zespół projektowy stanowili pracownicy i współpracownicy Centrum Ochrony Dziecka przy Uniwersytecie Ignatianum w Krakowie oraz pracownicy naukowi UIK, dyrektorka Specjalnego Ośrodka Wychowawczego (SOW), członkowie wspólnoty L’Arche, pedagog pracujący w szkole specjalnej, a jednocześnie członek wspólnoty Wiara i Światło, osoba z niepełnosprawnościami. W pracę projektową włączyły się również osoby, które są psychologami, a jednocześnie rodziną zastępczą dla dzieci z niepełnosprawnością. Merytoryczne wsparcie zapewnili również profesjonaliści z dziedziny seksuologii. Wynikiem ich pracy są praktyczne poradniki zatytułowane „NIEdostępne – NIEdogodne – NIEdyskretne”. Tytuł stanowi nawiązanie do stwierdzenia amerykańskiego socjologa, Davida Finkelhora, jednego z pionierów badań nad wykorzystywaniem seksualnym dzieci, który osoby z niepełnosprawnością intelektualną nazywa ofiarami „dostępnymi, dogodnymi i dyskretnymi”.
Opracowane przez COD broszury w sposób przystępny dostarczają podstawowych informacji dotyczących seksualności osób z niepełnosprawnością intelektualną. Wskazują ponadto czynniki ryzyka i czynniki, które chronią przed wykorzystaniem. Autorzy zwracają uwagę również na to, jakie zachowania dziecka niepełnosprawnego powinny zaniepokoić opiekunów. Podają praktyczne odpowiedzi na pytania: Jak osoby dorosłe chroniące dziecko powinny zareagować na symptomy wykorzystania? Jak rozmawiać z dzieckiem o jego seksualności, a jak o doświadczeniu krzywdy? Gdzie szukać pomocy w przypadku podejrzenia wykorzystania seksualnego?
Poradniki uzupełniają propozycje scenariuszy szkoleń, skierowanych do rodziców, opiekunów, pracowników różnych ośrodków, wolontariuszy, animatorów grup duszpasterskich. Ich zakres tematyczny zasadniczo dotyczy treści poradników: „NIEdostępne – NIEdogodne – NIEdyskretne”. Scenariusze te są propozycją, spotkań warsztatowych mających na celu zapoznanie uczestników z wiedzą i umiejętnościami zawartymi we wspomnianych broszurach. Zaproponowana formuła spotkań pozwala na wnikliwe przeanalizowanie tematu przez uczestników i dzielenie się doświadczeniem a ćwiczenia aktywizujące sprzyjają formułowaniu wniosków praktycznych wynikających z konkretnych doświadczeń specyficznych dla danego środowiska.
Poradniki powstały w ramach projektu: System prewencji wykorzystywania seksualnego osób z niepełnosprawnością finansowanego ze środków Fundacji Świętego Józefa KEP.
Bezpłatne broszury w formie “papierowej” można zamówić pisząc na adres biurocod@ignatianum.edu.pl lub Centrum Ochrony Dziecka przy Uniwersytecie Ignatianum w Krakowie, ul. Kopernika 26, 31-501 Kraków
Wysyłka pocztą na koszt zamawiającego.