“Jak rozumieć i odpowiedzieć na wykorzystanie seksualne małoletnich w Kościele” – przebieg [konferencja]

Centrum Ochrony Dziecka przy Akademii Ignatianum w Krakowie zorganizowało konferencję międzynarodową nt. “Jak rozumieć i adekwatnie odpowiedzieć na wykorzystanie seksualne małoletnich w Kościele”. Konferencja odbyła się w siedzibie Akademii Ignatianum w Krakowie w dniach 20-21 czerwca 2014.

Konferencja była zaadresowana do delegatów biskupów i wyższych przełożonych zakonnych, psychologów, pedagogów, sędziów kościelnych, formatorek i formatorów, odpowiedzialnych za ruchy katolickie i innych osób, które w swojej pracy mogą się spotkać się z ofiarami i sprawcami wykorzystania seksualnego, albo pracują z dziećmi i młodzieżą. Była to pierwsza w Polsce tak kompleksowa konferencja przedstawiająca specyfikę wykorzystania seksualnego osób małoletnich w Kościele. Patronowała jej Konferencja Episkopatu Polski.

W czasie obrad nie unikano niewygodnych pytań dotyczących czynników wewnętrznych i zewnętrznych, które zwiększyły ryzyko popełnienia karygodnych czynów. Równocześnie rozważaliśmy, w jaki sposób Kościół – w jego wymiarach indywidualnym, wspólnotowym i społecznym – powinien odpowiedzieć na ten skandal. Refleksja i dyskusja, jaką podejęliśmy, to pierwszy krok do zrozumienia tego, co się wydarzyło w różnych Kościołach lokalnych i próba odpowiedzi na pytanie, dlaczego do tego doszło. Z drugiej strony chodziło nam o to, aby zainspirować w Kościele w Polsce podjęcie odważnych kroków. Ewangeliczna odpowiedź na skandal nadużyć musi zawierać oczyszczenie z grzechów popełnionych przez niektórych duchownych, wysiłek tworzenia bezpiecznych środowisk wspierających ludzki i chrześcijański wzrost dzieci i młodzieży. Musi łączyć się z zaangażowaniem na rzecz ochrony dzieci i młodzieży przed wszelką przemocą i wykorzystaniem również poza wspólnotą kościelną.

Pomogła nam w refleksji również wypowiedź osoby pokrzywdzonej w dzieciństwie przez duchownego. Osoba ta nie reprezentowała żadnej organizacji i mówiła we własnym imieniu.

W związku z tym, że w Polsce mało mamy w tej tematyce doświadczeń, jako główni prelegenci zostali zaproszeni: ks. Robert Oliver, ówczesny Promotor sprawiedliwości w Kongregacji Nauki Wiary; prof. J. Fegert, psychiatra w Klinice psychiatrii dziecięcej i młodzieżowej w Ulm, członek zarządu Centrum Ochrony Dziecka na Uniwersytecie Gregoriańskim oraz dr Monika Applewhite, specjalistka z USA, konsultantka kościołów i zakonów w zakresie prewencji w kilku krajach anglojęzycznych.
Schemat konferencji

W pierwszej części została przestawiona sytuacja i doświadczenie ofiar, sposób działania sprawców oraz czynniki instytucjonalne w Kościele, które sprzyjają wykorzystaniu seksualnemu osób małoletnich. W drugiej części ukazana została odpowiedź jaką dał i daje Kościół na te przestępstwa. W trzecim bloku miała miejsce refleksja nad tym, jak wygląda sytuacja w Polsce, jak również jakie należy podjąć działania profilaktyczne oraz chroniące ofiary.

Istotnym publicznym momentem modlitewnym na zakończenie pierwszego dnia pracy była liturgia pokutna za grzechy wykorzystania seksualnego dzieci i młodzieży popełnione przez duchownych. Pod przewodnictwem ks. bp. Piotra Libery, ordynariusza płockiego, wypraszaliśmy dar serca skruszonego i pojednania z Bogiem i ludźmi. Modlili się z nami ks. kard. Stanisław Dziwisz, metropolita krakowski, ks. abp Wojciech Polak, prymas Polski, ks. abp Celestino Migliore, nuncjusz apostolski w Polsce, ks. bp Roman Pindel, ordynariusz bielsko-żywiecki, ks. bp. Andrzej Czaja, ordynariusz opolski, oraz ks. bp Grzegorz Ryś z Krakowa.
Organizatorem konferencji było Centrum Ochrony Dziecka przy Akademii Ignatianum powołane przez władze uczelni na początku marca 2014 r. z poparciem Przełożonego Prowincji Polski Południowej Towarzystwa Jezusowego oraz Sekretarza Generalnego Konferencji Episkopatu Polski.