Żak SJ | 6 lat działalności COD

SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI NIE TYLKO SZKOLENIOWEJ COD 2013-2020

Centrum Ochrony Dziecka (COD) [Child Protection Center, CPC] zostało powołane przez Senat Akademii Ignatianum 4 marca 2014 r. Jednak przygotowania i rozpoczęcie intensywnych prac zmierzających do zbudowania systematycznej i sprawiedliwej wobec ofiar odpowiedzi Kościoła katolickiego w Polsce na wykorzystywanie seksualne małoletnich przez niektórych duchownych, rozpoczęły się już w roku 2013.

  1. Start

Pierwszym krokiem, jeszcze w trakcie prac nad przygotowaniem aneksów do Wytycznych  episkopatu i przed powołaniem przez KEP koordynatora ds. ochrony dzieci i młodzieży, była podróż studyjna wraz z panią Ewą Kusz do USA w celu zapoznania się z historią kryzysu w tym kraju i z wnioskami, jakie Kościół z niego wyciągnął. Podróż miała miejsce od 22 kwietnia do 5 maja 2013 r. i obejmowała intensywne rozmowy z najważniejszymi aktorami odpowiedzialnymi za ochronę dzieci i młodzieży w Kościele amerykańskim i wizyty w ośrodkach realizujących nową politykę episkopatu nakreśloną w “Karcie Ochrony Dzieci i Młodzieży” z 2002 r. Bez wchodzenia w szczegóły spotkań i wizyt narzucał się podstawowy wniosek, który został zawarty w relacji z tej podróży studyjnej: “Nie można dać adekwatnej odpowiedzi na wykorzystywanie seksualne młodych w Kościele bez zmiany mentalności przełożonych kościelnych i duchowieństwa. Doświadczenie (nie tylko USA) uczy, że jeśli przełożeni sami nie rozpoczną procesu zmiany, to zostaną do tego zmuszeni, tracąc resztki autorytetu w społeczeństwie i w Kościele wśród świeckich i duchownych.”

Między kwietniem a grudniem 2013 r. w ramach spotkań przełożonych zakonnych, dziekanów i Konferencji Rektorów wyższych seminariów duchownych odbyło się 6 prelekcji na tematy związane z problematyką zapobiegania wykorzystywaniu seksualnemu małoletnich w Kościele. Najważniejsze jednak było poparcie ówczesnego sekretarza generalnego KEP, bp. Wojciecha Polaka dla przystąpienia do współpracy z Center for Child Protection Uniwersytetu Gregoriańskiego w Rzymie i oddelegowanie przez biskupów i przełożonych zakonnych męskich i żeńskich, 60 osób do uczestnictwa w akademickim kursie e-learningowym. Kurs w językach włoskim i angielskim dotyczył prewencji i interwencji w dziedzinie ochrony dziecka w środowiskach duszpasterskich. Kurs trwał od września 2013 do grudnia 2014 r. i ukończyło go wspólnym certyfikatem Gregoriany i Ignatianum 40 uczestniczek i uczestników.

Drugim bardzo ważnym przyczynkiem do budowania systematycznej odpowiedzi Kościoła w Polsce na wykorzystywanie seksualne małoletnich była Międzynarodowa konferencja nt.: Jak rozumieć i adekwatnie odpowiedzieć na wykorzystanie seksualne małoletnich w Kościele. O przygotowaniach do niej rozmawialiśmy obszernie podczas wizyty studyjnej w USA. Konferencja miała miejsce w Akademii Ignatianum w dniach 20-21 VI 2014. Wzięło w niej udział 180 uczestników i uczestniczek z różnych środowisk katolickich z 26 diecezji, 20 zakonów i zgromadzeń męskich oraz 17 żeńskich. Podczas tej konferencji, 20 czerwca wieczorem, w bazylice Najśw. Serca Pana Jezusa, odbyła się pierwsza w Polsce liturgia pokutna za grzechy i przestępstwa wykorzystywania seksualnego w Kościele z udziałem 6 biskupów i Nuncjusza Apostolskiego.

Warto zauważyć, że również w czerwcu KEP przyjęła Wytyczne dotyczące wstępnego dochodzenia kanonicznego oraz dokument pt. Prewencja nadużyć seksualnych wobec dzieci i młodzieży i osób niepełnosprawnych w pracy duszpasterskiej i wychowawczej Kościoła w Polsce. Działalność COD w sposób naturalny mogła się więc skupić na przygotowaniu i budowaniu struktur umożliwiających skuteczną realizację polityki ochrony dzieci i młodzieży zawartej w uchwalonych dokumentach oraz na pracy nad zmianą świadomości. Odtąd działania COD poszły w tych 2. kierunkach.

  1. Doradcy i współpracownicy COD

Już od przygotowywania pierwszych szkoleń dla Delegatów i Duszpasterzy zaczął się wyłaniać krąg osób, z którymi COD nawiązywało współpracę. Najpierw byli to doradcy, spośród których została powołana Rada COD. Należą do niej o. prof. Józef Augustyn SJ, prof. Bogdan de Barbaro, psychiatra,  o. dr Krzysztof Biel SJ, dziekan Wydziału Pedagogicznego Ignatianum oraz ks. prof. Piotr Majer, kanonista. Później, w miarę poszerzania się działalności COD, do grona stałych, choć nieetatowych współpracowników zostali zaproszeni  od czerwca 2017 r. ks. dr Jan Dohnalik (kanonista), ks. dr Wojciech Rzeszowski (teolog, psychoterapeuta); od października 2017 dr Anna Seredyńska (pedagog i psychoterapeutka) oraz od stycznia 2018 r. ks. dr Piotr Studnicki (medioznawca). W grupie roboczej ds. prewencji od listopada 2016 do czerwca 2018 uczestniczyli s. Karina Katarzyna Baca, nazaretanka (dyrektorka przedszkola),  Elżbieta Blacharska, Katarzyna Machoczek, dr Ewa Dziewońska (Ignatianum), ks. Artur Chłopek psycholog), Dorota Skwarek (dyr. ds. dyscyplinarnych w Małopolskim Kuratorium Oświaty), Leszek Szawiński (trener Instytutu Profilaktyki Zintegrowanej), ks. Łukasz Knieć (diecezjalny duszpasterz młodzieży w Opolu), dr Anna Seredyńska (Ignatianum).

Pracownikami COD są Adam Żak SJ (dyrektor), Ewa Kusz (z-ca dyr. ds. programowych; psycholog, psychoterapeutka, biegła sądowa) oraz Iwona Szarota, koordynatorka biura.

  1. Budowanie struktur

Delegaci i duszpasterze

Powołanie przez wszystkie diecezje i przez część prowincji zakonnych w pierwszej połowie 2015 r.  80 delegatów przełożonych diecezjalnych i zakonnych oraz 69 duszpasterzy otworzyło drogę do 3 serii czterodniowych profesjonalnych szkoleń delegatów i do 3 serii czterodniowych szkoleń dla duszpasterzy. Ostatnie szkolenia dla delegatów i duszpasterzy miały miejsce na wiosnę 2016 r. Wielu Delegatów uczestniczyło później w styczniu 2017 r. w sesji dla kanonistów z udziałem prof. Roberta Geisingera SJ, promotora sprawiedliwości w Kongregacji Nauki Wiary. W maju 2017 r. miały miejsce dwudniowe warsztaty dla Delegatów. Ich celem była przede wszystkim wymiana doświadczeń i przygotowanie się na wejście w życie nowelizacji art. 240 Kodeksu Prawa Karnego dotyczącego m. in. obowiązku zgłaszania przestępstw seksualnych na szkodę małoletnich pod sankcją karną.

Celem podstawowych szkoleń dla delegatów i dla duszpasterzy było przygotowanie zgłoszonych księży, którzy mają lub też będą mieli bezpośredni kontakt z osobami skrzywdzonymi przez duchownych przez wykorzystanie seksualne w dzieciństwie lub młodości, aby – zgodnie z tym, co mówią Wytyczne – umieli pomóc przełożonym kościelnym zabezpieczyć ochronę dzieci i młodzieży przez przyjęcie właściwej postawy wobec przypadków wykorzystania seksualnego popełnionych przez duchownych na szkodę małoletnich i w ten sposób przyczynić się do uzdrowienia zaufania i przywrócenia właściwego klimatu dla kontynuacji pracy duszpasterskiej we wspólnocie kościelnej, zranionej przestępstwem. Ta właściwa postawa ma się wyrazić w rzetelnym poszukiwaniu prawdy i sprawiedliwości oraz w trwaniu na ich gruncie.

Bogatsi o doświadczenie Kościoła w innych krajach zaproponowaliśmy szkolenia, które nadałyby odpowiedzi Kościoła w Polsce charakter jednoznacznie duszpasterski obejmujący każdego uczestnika dramatu wykorzystania poczynając od ofiar i ich bliskich, przez wspólnoty zranione przestępstwem aż po sprawcę, przy uwzględnieniu rzetelnej wiedzy kanonicznej, karno-prawnej, psychologicznej oraz wyników badań nt. skali i form zjawiska wykorzystania.

  1. Wychowawcy w seminariach

Mając świadomość, że jednym z najważniejszych miejsc, gdzie powinny zostać wyciągnięte wnioski z przestępstw wykorzystywania seksualnego małoletnich jest formacja seminaryjna, COD współuczestniczyło również w przygotowaniu i przeprowadzeniu profesjonalnych szkoleń dla wychowawców seminaryjnych z udziałem pani prof. Janiny Beisert, organizowanych w imieniu Konferencji Rektorów WSD przez ks. dr. Wojciecha Rzeszowskiego, obecnie dyrektora Archidiecezjalnego Centrum Formacji w Gnieźnie i współpracownika COD. W styczniu 2019 r. miało miejsce 4. wydanie tego bardzo profesjonalnego szkolenia.

  1. Studia podyplomowe

W październiku 2016 r. w Akademii Ignatianum w Krakowie rozpoczęło się pierwsze wydanie trzy-semestralnych studiów podyplomowych w zakresie profilaktyki wykorzystywania seksualnego dzieci i młodzieży (Preventing sexual abuse against children and teenagers). Pierwszy kurs ukończyło na wiosnę 2018 r. 21 osób. W październiku 2018 25 studentów rozpoczęło drugie wydanie programu; ukończyły 23 osoby w lutym 2020. Trzeci kurs w październiku 2019 rozpoczęło 33 studentów.

Studia podyplomowe kierowane są zarówno do świeckich jak i duchownych pracujących jako: dyrektorzy różnego typu placówek opiekuńczo – wychowawczych i resocjalizacyjnych; wychowawcy w placówkach opiekuńczo – wychowawczych i resocjalizacyjnych, pedagodzy i psycholodzy szkolni; katecheci i katechetki; psycholodzy i psychoterapeuci pracujący z dziećmi i młodzieżą; pracownicy socjalni.

Uczestniczący w programie studenci zdobywają wiedzę i umiejętności dotyczące: rozpoznawania oznak przemocy seksualnej oraz jej przeciwdziałania; projektowania działań pomocowych na rzecz dzieci i młodzieży zagrożonej lub dotkniętej przemocą. Poznają programy profilaktyczne obejmujące tę tematykę i zdobywają wiedzę, umiejętności i kompetencje dotyczące zasad, procedur i dobrych praktyk interwencyjnych, terapeutycznych i pomocowych stosowanych wobec osób dotkniętych przemocą seksualną. Poznają zasady rozmowy z dziećmi i młodzieżą zagrożoną lub dotkniętą przemocą seksualną oraz z ich rodzinami.

Program będzie kontynuowany w przyszłości i ma zapewnić personelowi dzieł edukacyjnych, opiekuńczych i wychowawczych prowadzonych przez diecezje i prowincje zakonne odpowiednie kwalifikacje i kompetencje do budowania środowisk bezpiecznych dla dzieci i młodzieży.

  1. Budowanie systemu prewencji

Począwszy od jesieni 2018 r. COD rozpoczęło systematyczne szkolenia grup roboczych ds. prewencji powołanych przez ordynariuszy we wszystkich diecezjach. Każdorazowo w szkoleniach uczestniczą grupy robocze diecezji przynależących do poszczególnych metropolii. Do stycznia 2019 r. odbyły się następujące szkolenia dla grup roboczych: Ordynariatu Polowego, 2 diecezji greckokatolickich Metropolii Przemysko-Warszawskiej, 2 diecezji Metropolii Łódzkiej, 3 diecezji Metropolii Gnieźnieńskiej, 2 diecezji Metropolii Poznańskiej, 3 diecezji Metropolii Częstochowskiej, 3 diecezji Metropolii Katowickiej, 3 diecezji Metropolii Wrocławskiej i 3 diecezji Metropolii Szczecińsko-Kamieńskiej. Te szkolenia były kontynuowane we wszystkich pozostałych metropoliach z wyjątkiem Metropolii Lubelskiej. Szkolenia zespołów diecezjalnych w metropoliach trwały przez sporą część roku 2019.

  1. Praca nad zmianą świadomości

Szkolenia skierowane do duchownych diecezjalnych i zakonnych*

Od r. 2014 aż do teraz odbywały się różnego rodzaju szkolenia i prelekcje dla duchownych diecezjalnych i zakonnych. Oto wyliczenie większości z nich:

Przeprowadziliśmy szereg 8-godzinnych sesji szkoleniowych dla 15 roczników księży Archidiecezji Przemyskiej, w sumie dla ponad 200 duchownych. Podobna sesja miała miejsce w Ołtarzewie dla Pallotynów. W Diecezji Tarnowskiej w ramach formacji stałej dwa razy do roku w latach 2014, 2016 i 2017 różne roczniki młodych księży, każdorazowo po ok. 25 uczestników, konfrontowały się z tematem odpowiedzi Kościoła na kryzys spowodowany wykorzystywaniem seksualnym małoletnich przez niektórych duchownych*. Również kilkudziesięcioosobowe grupy księży z Archidiecezji Warszawskiej, z Archidiecezji Poznańskiej oraz z Archidiecezji Krakowskiej otrzymało podobne wprowadzenia do problematyki ochrony dzieci i młodzieży w Kościele. Podobne szkolenia dla młodych kapłanów są organizowane w zakonach. Takie zaproszenia mieliśmy od salezjanów,  franciszkanów (OFM, OFMConv i OFMCap), od dominikanów pracujących z młodzieżą a nawet od pojedynczych wspólnot dominikańskich.

Całe cykle szkoleń nt. dojrzałego przeżywania celibatu miały miejsce dla młodych księży z Diecezji Gliwickiej i Opolskiej. Szkolenia otrzymało 5 roczników księży i braci palotynów, przełożeni księży zmartwychwstańców, oblatów (OMI), jezuitów z prowincji warszawskiej oraz ze wszystkich 5 prowincji franciszkańskich OFM. Konferencja Wyższych Przełożonych Zakonów Męskich zorganizowała szkolenie dla sekretarzy prowincji, dla świeżo mianowanych przełożonych i dla braci zakonnych zgromadzonych na ogólnopolskim spotkaniu w Częstochowie. Dość liczne są zaproszenia na uświadamianie duchowieństwa podczas spotkań rejonowych. Takie prelekcje miały miejsce w Archidiecezji Katowickiej, w diecezjach sosnowieckiej, opolskiej, Koszalińsko-Kołobrzeskiej, Rzeszowskiej, w Archidiecezji Szczecińsko-Kamieńskiej i Archidiecezji Przemyskiej. Ten typ spotkań, w czasie których można przekazać podstawową wiedzę nt. kryzysu wywołanego wykorzystywaniem seksualnym w Kościele stwarza możliwość “dokształcania” również pasterzy, którzy z reguły są obecni w czasie tych spotkań.

Ważną działką w tej działalności uświadamiającej stanowią prelekcje oraz bardziej rozbudowane szkolenia dla kleryków w seminariach. Takie bardziej rozbudowane szkolenia mają regularnie miejsce w Międzydiecezjalnym WSD w Opolu, w WSD Diecezji Pelplińskiej oraz w Diecezji Rzeszowskiej. Również w jezuickich domach formacji w Krakowie i w Warszawie klerycy uczestniczą w programie regularnych i rozbudowanych szkoleń z udziałem COD. Podobnie dominikanie zapraszają do swojego domu formacyjnego w Krakowie na szkolenia braci kleryków do dojrzałego przeżywania celibatu i ślubu czystości. Mniej rozbudowane szkolenia dla kleryków miały również miejsce w WSD w Legnicy, Drohiczynie, Siedlcach, w seminarium ojców Bernardynów w Kalwarii Zebrzydowskiej i w Instytucie Teologicznym Księży Misjonarzy w Krakowie.

Na podkreślenie zasługuje fakt, że także Greckokatolicka Archieparchia Przemysko-Warszawska zorganizowała rozbudowane szkolenie dla całego swojego duchowieństwa i dla katechetów. Również Grekokatolicka Eparchia Wrocławsko-Gdańska urządziła intensywne, motywujące szkolenie dla swojego duchowieństwa.

  1. Coraz szersze zainteresowanie

W miarę upływu czasu oferta szkoleniowa COD ukierunkowana na budowanie świadomości sprzyjającej oczyszczeniu i budowaniu bezpiecznych środowisk dla młodych została zauważona także przez Konferencję Wyższych Przełożonych Zakonów i Zgromadzeń Żeńskich i przez niektóre stowarzyszenia katolickie, jak np. harcerstwo, warszawskie Przymierze Rodzin czy Stowarzyszenie Rodzin Katolickich w Sosnowcu.

Różne zgromadzenia żeńskie skorzystały z oferty studiów podyplomowych w zakresie profilaktyki przemocy seksualnej na szkodę małoletnich. W pierwszym wydaniu programu podyplomowego uczestniczyło 9 sióstr zakonnych, czyli tyle samo, co księży diecezjalnych i zakonnych razem. Również w drugim wydaniu obecność sióstr jest wyraźnie zauważalna. Wiele zgromadzeń żeńskich opracowało i wdraża dokumenty określające politykę ochrony dzieci i młodzieży w swoich dziełach wychowawczych, oświatowych i opiekuńczych.

I tak, miały już miejsce szkolenia dla kapelanów i duszpasterzy organizacji harcerskich zorganizowane przez Ordynariat Polowy. W Krakowie szkoliły się siostry urszulanki odpowiedzialne za urszulańskie dzieła oświatowe, wychowawcze i opiekuńcze dla dzieci i młodzieży. Również siostry salezjanki odpowiedzialne za edukację i pracujące w tym sektorze przeszkoliły się w tym zakresie. Salezjański Wolontariat Misyjny przeprowadził szkolenie dla świeckich wolontariuszy wyjeżdżających do różnych krajów. Diecezja Płocka zorganizowała szkolenie dla nauczycieli szkół katolickich istniejących w tej diecezji. Nawet koło naukowe studentów Wydziału Prawa i Administracji UJ było zainteresowane poznaniem odpowiedzi Kościoła na wykorzystywanie seksualne małoletnich przez niektórych duchownych.

Nowością w roku 2018 były warsztaty dla dziennikarzy mediów katolickich.

  1. Sesje specjalistyczne

W styczniu 2017 r. miało miejsce specjalistyczne szkolenie dla kanonistów (z sądów biskupich i z kurii zakonnych) z udziałem prof. R. Geisingera SJ, promotora sprawiedliwości w KNW i ks. dr. K. Ciska, pracownika KNW. Tematem szkolenia były Procedury kanoniczne w przypadkach wykorzystania seksualnego małoletnich.

W listopadzie tego samego roku we współpracy z Małopolskim Kuratorium Oświaty COD zorganizowało konferencję dla psychologów i pedagogów szkolnych nt. Ochrona dziecka przed przemocą. W warsztatach uczestniczyło 100 osób  z małopolskich szkół.

W marcu 2018 r. pod patronatem Komisji Duchowieństwa KEP odbyła się dwudniowa sesja szkoleniowa prowadzona przez ks. prof. Stephen J. Rossetti PhD DMin (62 uczestników i uczestniczek) pod zbiorczym tytułem “Uczyć się na błędach”. Pierwszy dzień sesji był poświęcony wnioskom dla formacji początkowej i stałej, a drugi profilom sprawców i strategiom pracy z nimi.

  1. Udział w konferencjach

Już w lecie 2014 r. COD uczestniczyło z dwoma referatami w sympozjum zorganizowanym przez Gdańską Szkołę Nowej Ewangelizacji nt. Wykorzystywanie seksualne dzieci i młodzieży – spojrzenie interdyscyplinarne,

COD trzykrotnie brało udział w Ogólnopolskiej Konferencji Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę (FDDS): Pomoc dzieciom – ofiarom przestępstw. Doroczna konferencja FDDS jest największym forum wymiany myśli i doświadczeń związanych z problematyką krzywdzenia dzieci. Uczestniczy w niej corocznie ok. 600 profesjonalistów – pracowników sądów, kuratorów i biegłych sądowych, prokuratorów i oficerów policji, pedagogów i psychologów szkolnych, pracowników pomocy społecznej itp. W roku 2016 jako COD prowadziliśmy sesję referatową nt. Wykorzystywanie seksualne dzieci przez osoby duchowne. W sesji wzięło udział ok. 200 uczestników. W roku 2017 prowadziliśmy sesję referatową nt. Kościół wobec problemu wykorzystywania seksualnego małoletnich – system profilaktyki w budowie. Przedstawialiśmy założenia systemu prewencji w Kościele i pierwsze przymiarki do jego budowania. W październiku 2019 dyrektor COD moderował sesję nt. pomocy dorosłym ofiarom wykorzystywania seksualnego przez duchownych.

W listopadzie 2017 w Warszawie dyrektor COD uczestniczył w Międzynarodowej konferencji na rzecz przeciwdziałania pedofilii w Kościele “Przerwać milczenie”. Organizatorem konferencji była jedyna w Polsce organizacja zrzeszająca ofiary Fundacja “Nie Lękajcie się”. Współorganizatorami była Krytyka Polityczna i Fundacja im. Kazimierza Łyszczyńskiego. Udział w tej konferencji przedstawiciela Kościoła wzbudził duże zainteresowanie mediów, co dało okazję do przedstawienia tego, co COD robi w Kościele dla ochrony dzieci i młodzieży.

W marcu 2018 podczas konferencji w UPJP2, Kraków nt. terapii osób duchownych. E. Kusz wygłosiła referat nt. diagnozy i terapii duchownych sprawców wykorzystania seksualnego.

  1. Światowe Dni Młodzieży

COD wypracowało zasady ochrony podczas ŚDM w Krakowie i zaprosiło Delegatów i Duszpasterzy do włączenia się w szkolenie wolontariuszy świeckich, księży i seminarzystów zaangażowanych w fazie diecezjalnej i ogólnopolskiej ŚDM. W ten sposób zostało przeszkolonych ok. 1400 wolontariuszy. Ponadto w Krakowie COD przeprowadziło szkolenie dla 50 „osób zaufania” z poszczególnych dekanatów Archidiecezji Krakowskiej oraz dla 40 wolontariuszy zakonnych i świeckich działających w ramach programu Magis.

  1. Działalność międzynarodowa

Od początku działalności COD utrzymuje regularny, przynajmniej coroczny, kontakt z biurem Papieskiej Komisji ds. Ochrony Małoletnich w Watykanie.

Od października 2014 corocznie Konferencja Biskupów USA (USCCB) sponsoruje warsztaty nt. Zarządzania kryzysem dla biskupów z krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Warsztaty są  realizowane przez Europejskie Centrum Komunikacji i Kultury w Warszawie Falenicy. Jednym z dwóch wprowadzeń do tych warsztatów jest konferencja dyrektora COD analizująca kryzys wywołany wykorzystywaniem seksualnym osób małoletnich przez niektórych duchownych. W kolejnych latach warsztaty zgromadziły np. wysokich przedstawicieli kurii diecezjalnych i zakonnych i dyrektorów szkół katolickich z tej samej części Europy.

W lipcu 2015 o. Adam Żak SJ i pani Ewa Kusz, odpowiedzialni za COD, odbyli podróż studyjną do Irlandii, aby poznać odpowiedź Kościoła w tym kraju na wykorzystywanie małoletnich. W ramach tej podróży miały miejsce spotkania z przedstawicielami najważniejszych struktur powołanych do przepracowania skutków skandalu i do organizowania oraz monitorowania prewencji.

Od roku 2013 przedstawiciel COD bierze udział w corocznej Anglophone Conference w Rzymie. Udział w tych konferencjach służy przede wszystkim wymianie doświadczeń i własnemu dokształcaniu się. Podobny charakter miało uczestnictwo przedstawiciela COD w listopadzie 2015 w europejskiej konferencji w Luksemburgu i w Trewirze oraz rok później w marcu w Kolonii.

Ponadto rok 2017 a zwłaszcza 2018 przyniósł nową jakość w działalności międzynarodowej COD. 16. 10. 2017 dyrektor COD szkolił w Albanii dyrektorów szkół katolickich w tym kraju. W październiku 2018 r. przeprowadził całodniowe szkolenie dla personelu diecezji w Nowosybirsku a 28 listopada we Lwowie wprowadził w problematykę ochrony dzieci i młodzieży połączone konferencje biskupów greko-katolickich i łacińskich Ukrainy. Spotkał się również z alumnami WSD archidiecezji lwowskiej.  Niecały miesiąc póżniej, od 17 do 19 grudnia 2018 COD przeprowadziło w Kijowie trzydniowe szkolenie dla przedstawicieli diecezji katolickich w Ukrainie i dla psychologów kijowskiego Ośrodka pomocy dzieciom, młodzieży i rodzinie. W szkoleniu wzięło udział 26 osób. W listopadzie 2019 r. dyrektor COD wziął udział w Mińsku w międzynarodowym forum Caritas Białorusi nt. ochrony dzieci i młodzieży w programach na rzecz dzieci i młodzieży. Przy tej okazji odbyło się też kilkugodzinne spotkanie z przełożonymi zakonów męskich i żeńskich oraz konferencja dla duchowieństwa archidiecezji mińsko – mohylewskiej.

  1. Obecność w mediach

Już od r. 2013 dość intensywna była obecność w mediach. Główną formą tej obecności były wywiady i wypowiedzi ujęte w depesze oraz komentarze do bieżących wydarzeń.

 Oto wykaz wywiadów i wystąpień z poszczególnych lat:

  • Tygodnik Powszechny – 30. 06. 2013: Podstawy ochrony;
  • Znak, lipiec-sierpień, nr 698-699: wywiad E. Kusz o ofiarach wykorzystania seksualnego przez duchownych pt. Blizna;
  • KAI Biuletyn – 7. 09. 2013: Temu można zaradzić. O przeciwdziałaniu pedofilii w Kościele;
  • Echo Katolickie – 3. 10. 2013: Kościół nie chowa głowy w piasek
  • Newsweek – 14. 10. 2013: Nie jesteśmy z księżyca;
  • Gazeta Krakowska – 28. 10. 2013: Przejrzystość jest konieczna;
  • Portal gosc.pl – 28. 10. 2013: Jak polski kościół radzi sobie z pedofilią;
  • KAI – 14. 11. 2013: Wypowiedź nt. konferencji CCP w Monachium pt. Błędy przełożonych te same w każdym kraju;
  • Ponadto udział w konferencji prasowej w siedzibie Sekretariatu KEP (27. 09. 2013); kilka wypowiedzi dla polskiego radia (w tym dla Redakcji Programów Katolickich), stacji telewizyjnych (TVP i TVN) i gazet (Gazeta Krakowska, Rzeczpospolita, SE)
  • 140925 – Fronda.pl: Franciszkowi łatwiej walczyć z pedofilia w Kosciele
  • 141007 – Nagranie na episkopat.pl: Powstają punkty kontaktowe dla ofiar pedofilii
  • 141008 – Wywiad dla KAI: Punkty kontaktowe. Pierwsza systemowa oferta dla ofiar
  • 141102 – Przewodnik Katolicki, Nr 44: Ten wulkan trzeba ugasić
  • 141123 – Tygodnik Powszechny Nr 47: uświadamiam nasz Kościół
  • 150621 – Wytyczne Episkopatu to jednoznaczna odpowiedź Kościoła, w: Wiadomości Kai 25
  • 160204 – Ogień kurialny. Ilu polskich księży skazano za pedofilię?GW Duży Format.
  • 160204 – O. Żak SJ o filmie „Spotlight”: to nie jest film o Kościele. (Komentarz nt. filmu dla KAI przejęty przez portal wiara.pl i przez deon.pl
  • 160211 – Komentarz dla KAI przejęty przez deon.pl i inne portale katolickie (przy okazji zamieszania medialnego wokół rzekomej nowej instrukcji Watykanu dla biskupów rewidującej dotychczasową linię współpracy z państwowymi organami ścigania)
  • 160312-13 wywiad dla Gazety Krakowskiej: „Zgłaszają się do mnie ofiary po pomoc”
  • 160727 – rozmowa z wysłannikiem redakcji Frankfurter Allgemeine Zeitung na ŚDM, Jörgiem Bremerem, nt. problematyki ochrony małoletnich w społeczeństwie i w Kościele w Polsce
  • 170112 – Komentarz ws. wykorzystania Kasi przez ks. Romana B. TChr, strony COD, eKai, PAP, Deon.pl i inne portale.
  • 170114 – Wywiad dla KAI: Czego Kościół winien się nauczyć po ostatnim kryzysie?
  • 170123 – Wywiad dla Deon.pl: W przypadkach pedofilii należy działać szybko.
  • 170303 – Wypowiedź dla PAP z okazji Dnia Modlitwy i Pokuty za ofiary wykorzystania seksualnego przez duchownych: Grzech pedofilii osłabia misję Kościoła.
  • 170304 – Komentarz EK do rezygnacji Marie Collins z uczestnictwa w Papieskiej Radzie ds. Ochrony Małoletnich dla opiniotwórczego portalu Laboratorium Więzi: Wrażliwość ofiar to barometr http://laboratorium.wiez.pl/2017/03/04/wrazliwosc-ofiar-to-barometr/
  • 170529 – ks. J. Dohnalik*, Udział w programie Dzień Dobry TVN nt: „Pedofilia. Kiedy dziecko zostaje zabite za życia”. [http://dziendobry.tvn.pl/wideo,2064,n/pedofilia-kiedy-dziecko-zostaje-zabite-za-zycia,233119.html]
  • 180213 – Konferencja Prasowa w Sekretariacie KEP z udziałem ks. Prymasa przy okazji prezentacji książki Daniela Pittet, Ojcze, przebaczam ci, wyd. Znak
  • 171117 – Wywiad dla PAP o potrzebie strategii narodowej w walce m. in. z wykorzystywaniem seksualnym małoletnich (http://wiadomosci.radiozet.pl/Polska/O.-Zak-w-walce-z-pedofilia-potrzebna-strategia-narodowa
  • 171213 – W jaki sposób proboszcz może wspierać działania związane z ochroną dzieci? Wywiad w: Kwartalnik Prawny Proboszcza nr 3, XII 2017, ss. 26-28.
  • 180107 – Wywiad dla WP: Rejestr bez księży: https://wiadomosci.wp.pl/rejestr-bez-ksiezy-pelnomocnik-episkopatu-ds-ochrony-dzieci-nieuzasadnione-zarzuty-6206118212978305a
  • 180114 – Wypowiedź w sprawie rejestru publicznego przestępców seksualnych, Gość Niedzielny
  • 180111 – Die Regierung begünstigt keine pädophilen Priester, wywiad dla portalu katholisch.de nt. rejestru przestępców seksualnych
  • 180114 – wypowiedź w sprawie rejestru dla, Przewodnika Katolickiego
  • 180115 – “Rejestr pedofilow”: czym jest, kto do niego trafił, a kto nie trafił. Felieton dla portalu pl.aleteia.org [https://pl.aleteia.org/2018/01/15/rejestr-pedofilow-czym-jest-kto-do-niego-trafil-a-kto-nie-trafil-wyjasniamy/]
  • 180213 – Wypowiedź o ochronie dzieci i młodzieży w Kościele dla PAP
  • 180402 – Mamy deficyt rozsądku, wywiad w: A. Nowak & M. Szewczyk-Nowak, Żeby nie było zgorszenia. Warszawa 2018, ss. 152-172
  • 180405 – Pełzający kryzys, wywiad w: W Drodze, IV, 2018, ss. 30-41
  • 180428 – Wypowiedź dla Radia Watykańskiego w sprawie listu Franciszka do biskupów w Chile [https://www.vaticannews.va/pl/papiez/news/2018-04/papiezfranciszek-pedofilia-chile-spotkanie-watykan.html]
  • 180518 – Ewa Kusz, Zanim dotknie się dna, wywiad_dla_TP_21-180520
  • 180610 – Żak A., Udział w programie TVP “Między ziemią a niebem”
  • 180818 – Kusz E., Trzecia faza (nie tylko amerykańskiego) kryzysu [Komentarz do raportu z Pensylwanii] http://wiez.com.pl/2018/08/18/trzecia-faza-nie-tylko-amerykanskiego-kryzysu/
  • 180826 – Żak A., wypowiedź (nagrana) w programie TVP “Między ziemią a niebem”
  • 180827 – Żak A., wypowiedź dla TVN24 w programie informacyjnym po g. 21
  • 180828 – Żak A., wywiad dla portalu natemat.pl: “Nie można pomniejszać odpowiedzialności”
  • 180902 – Żak  A., “Prawda się liczy”, Wywiad Gość Niedzielny nr 35
    • Żak A., Audycja w katowickim Radio eM: “Za pedofilię płaci się wysoką cenę.” Program “Tym żyje Kościół” [https://www.radioem.pl/Tymzyjekosciol]
  • 180909 – Żak A., Audycja w programie Radia Kraków “Rozmowy o wierze”

Wrzesień 2018

  • Ks. Studnicki*, udział w programie „Dzień Dobry TVN”: https://dziendobry.tvn.pl/a/historyczny-wyrok-w-polsce-zakon-zaplaci-milion-za-pedofilie-ksiedza
  • Ks. Studnicki, wypowiedz dla „Rzeczpospolita” do artykułu „Polacy chcą, by Kościół opracował raport o pedofilii” Tomasza Krzyżaka
  • AŻ, Kościół powinien się oczyścić, wywiad dla Echo Katolickie 12.09.2018
  • AŻ, Pytajcie biskupów, wywiad dla TP nr 38/2018, 16.09.2018
  • EK, Wołanie o głos rozsądku. Komentarz który ukazał się 18.09.2018 i został przedrukowany przez wiez.pl i inne portale.
  • AŻ, Raport episkopatu będzie rzetelny, wywiad dla Dziennika Bałtyckiego 19.09.2018
  • AŻ, Nagranie wywiadu dla niemieckiej telewizji ZDF – 19.09.2018
  • EK, Kiedy jedni Kościół atakują a drudzy wybielają potrzebujemy rozsądku. Wywiad dla Przewodnika Katolickiego nr 39/2018, 30.09.2018

Październik 2018

  • Studnicki, wypowiedz dla Europe 1:
    • https://www.europe1.fr/international/abus-de-leglise-ce-film-qui-nen-finit-pas-de-secouer-la-societe-polonaise-3775541
    • https://www.europe1.fr/emissions/Carnets-du-monde/carnets-du-monde-141018-3778520
  • Studnicki, wypowiedź dla La Croix: https://www.la-croix.com/Religion/Catholicisme/Monde/abus-sexuels-nepargnent-pas-lEglise-polonaise-2018-10-16-1200976261

Listopad 2018

  • Studnicki, informacja o nowej stronie COD i kompletnej bazie delegatów, m.in. na:
    • https://pl.aleteia.org/2018/11/15/wazne-wszystkie-diecezje-i-zakony-wyznaczyly-delegatow-ds-ochrony-dzieci-nowa-strona-cod/
    • https://krakow.gosc.pl/doc/5165012.Gdzie-szukac-informacji-o-ochronie-dzieci
  • Studnicki, komentarz dla „Dziennika Polskiego”: Grażyna Starzak „Kościół staje twarzą do ofiar”
  • Studnicki, udział w programie TVP „Między ziemią a niebem”: https://vod.tvp.pl/video/miedzy-ziemia-a-niebem,25112018,39794075
  • Studnicki, udział w debacie pt. „Kler” i co dalej? na Ignatianum: https://ekai.pl/krakow-czy-kler-pomogl-czy-zaszkodzil-kosciolowi-dyskusja-w-akademii-ignatianum/
  • AŻ, nagranie wywiadu dla telewizji Deutsche Welle (16.11.2018)
  • I tak ci nikt nie uwierzy. Dyskutują Agata Baraniecka-Kłos, Justyna Kopińska i Adam Żak SJ oraz Katarzyna Jabłońska i Zbigniew Nosowski („Więź”), Więź zima 2018 4 [674]
  • Przejrzystość, odpowiedzialność i prewencja. Ewa Kusz w rozmowie z Joanną Kociszewską, Więź zima 2018 4 [674]
  • EK, Ślepy zaułek “pedofilii w Kościele”. Komentarz który ukazał się 24.11.2018 i został przedrukowany przez portale eKAI.pl, www.gosc.pl, kościół.wiara.pl

Grudzień 2018

  • Studnicki (z M. Przeciszewski), „Kościół w Polsce wobec przestępstw molestowania seksualnego”, opublikowane w ramach „Kościół w Polsce – raport na 25-lecie KAI”: https://ekai.pl/kosciol-w-polsce-wobec-przestepstw-molestowania-seksualnego/
  • Studnicki, wypowiedz dla „Fakty” TVN na temat sprawy ks. Jankowskiego: https://fakty.tvn24.pl/ogladaj-online,60/zglaszaja-sie-kolejne-ofiary-co-dalej-ze-sprawa-pralata-jankowskiego,895434.html
  • AŻ, Sprawę ks. Jankowskiego należy wyjaśnić. Wypowiedź dla KAI, 06.12.2018 [przejęta przez deon.pl, pl.aleteia.org, info.wiara.pl]
  • AŻ, Wypowiedź dla PAP nt. sprawy ks. Jankowskiego, 11.12.2018

Aktywność medialna ks. J. Dohnalika: udział w programie TVP Między ziemią a niebem, w Radiu Warszawa i telewizji POLSAT. Wypowiedź dla programu Czarno na Białym TVN. Planowany wywiad dla KAI m. in. o działalności delegata.

Publikacje

Ewa Kusz, Kultura klerykalna i pedofilia, w: Więź 1, 2015, 141-151;

—- ” —–, Wykorzystanie seksualne małoletnich przez duchownych – Analiza zjawiska, w: Dziecko Krzywdzone. Teoria badania praktyka Vol. 14 Nr 1 (2015), 30-49.

—- ” —–, Instytucjonalne uwarunkowania sprzyjające wykorzystywaniu seksualnemu w Kościele, w: Adam Żak SJ i Ewa Kusz (red.), Seksualne wykorzystywanie małoletnich w Kościele. Problem – Odpowiedź Kościoła – Doświadczenie polskie, Wyd. Naukowe AIK, Kraków 2018, 137-160. (Jest to książka z uaktualnionymi materiałami z konferencji międzynarodowej z 2014 r.)

* Pojęcie działalności szkoleniowej obejmuje konferencje, sesje różnego typu i długości, konferencje w ramach szkoleń innych podmiotów.

* Aktualnie Diecezja Tarnowska ma swoich dwóch absolwentów studiów podyplomowych, którzy prowadzą szerokie działania uświadamiające w swojej diecezji.

* ks. Jan Dohnalik, jest stałym współpracownikiem COD

* Ks. Piotr Studnicki był koordynatorem medialnym COD do czasu powołania go na kierownika biura Delegata KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży.